|
PUBLIKACJE 2022 TOM 1 NUMER 1 |
| Full text_2022_1(1)_Bochenek.pdf |
Ocena stanu troficznego dwóch stawów Parku Północnego w Tychach na podstawie wybranych wskaźników zooplanktonowych
Bochenek Oskar, Cudak Anna
Streszczenie
Celem badań była ocena jakości wody dwóch stawów, zlokalizowanych w Parku Północnym w Tychach na podstawie wybranych wskaźników trofii wody, opartych o strukturę zespołów wrotków (Rotifera). Eutrofizacja ma szczególnie duże znaczenie w odniesieniu do śródmiejskich stawów, pełniących funkcję rekreacyjną oraz rybacką, ponieważ obniża się jakość ich wody. Ze względu na ważną rolę stawów śródmiejskich dla człowieka i środowiska, celowe wydaje się monitorowanie jakości ich wody. Próby pobierano w każdym ze stawów na dwóch stanowiskach 3-krotnie w okresie letnim, poprzez cedzenie 10 dm3 wody przez siatkę planktonową o średnicy oczek 50 μm. Na podstawie otrzymanych wyników, dotyczących składu i zagęszczenia gatunków wrotków, obliczono 4 wskaźniki trofii wody (ogólne zagęszczenie wrotków w litrze wody, udział % bakteriożerców w liczebności ogólnej, udział % formy tecta w populacji Keratella cochlearis, udział gatunków wskaźnikowych wysokiej trofii w liczebności zespołu wskaźnikowego). Uzyskane wyniki poddano analizie i oszacowano na ich podstawie stopień zeutrofizowania wody. Badania wskazują na niską eutrofię wód stawu I oraz wysoką mezo-eutrofię stawu II.
Słowa kluczowe: wskaźniki trofii wód, wrotki, stawy śródmiejskie
Evaluation of trophic state of two ponds in the Północny Park in Tychy based on selected zooplankton indicators
Bochenek Oskar, Cudak Anna
Abstract
The aim of the study was to evaluate the water quality of two ponds located in the Northern Park in Tychy on the basis of selected water trophy indicators, based on the structure of rotifers (Rotifera). Eutrophication is particularly important in relation to downtown ponds, which have a recreational and fishing function, as their water quality decreases. Due to the important role of downtown ponds for humans and the environment, it seems appropriate to monitor the quality of their water. Samples were taken in each pond at two stands 3 times in the summer, by straining 10dm3 of water through a plankton mesh with a 50μm mesh diameter. On the basis of the results obtained, regarding the composition and density of rotifers, 4 water trophy indicators were calculated (overall density of rotifers in one liter of water, percentage of bacteriophores in the total number, percentage of tecta form in the population of Keratella cochlearis, share of high trophy species in the indicator group). The obtained results were analyzed and the degree of water eutrophication estimated on their basis. Research indicates low eutrophication of pond no.I water and high meso-eutrophy of pond no.II.
Keywords: water trophy indicators, rotifers, downtown ponds
Bochenek Oskar, Cudak Anna
Streszczenie
Celem badań była ocena jakości wody dwóch stawów, zlokalizowanych w Parku Północnym w Tychach na podstawie wybranych wskaźników trofii wody, opartych o strukturę zespołów wrotków (Rotifera). Eutrofizacja ma szczególnie duże znaczenie w odniesieniu do śródmiejskich stawów, pełniących funkcję rekreacyjną oraz rybacką, ponieważ obniża się jakość ich wody. Ze względu na ważną rolę stawów śródmiejskich dla człowieka i środowiska, celowe wydaje się monitorowanie jakości ich wody. Próby pobierano w każdym ze stawów na dwóch stanowiskach 3-krotnie w okresie letnim, poprzez cedzenie 10 dm3 wody przez siatkę planktonową o średnicy oczek 50 μm. Na podstawie otrzymanych wyników, dotyczących składu i zagęszczenia gatunków wrotków, obliczono 4 wskaźniki trofii wody (ogólne zagęszczenie wrotków w litrze wody, udział % bakteriożerców w liczebności ogólnej, udział % formy tecta w populacji Keratella cochlearis, udział gatunków wskaźnikowych wysokiej trofii w liczebności zespołu wskaźnikowego). Uzyskane wyniki poddano analizie i oszacowano na ich podstawie stopień zeutrofizowania wody. Badania wskazują na niską eutrofię wód stawu I oraz wysoką mezo-eutrofię stawu II.
Słowa kluczowe: wskaźniki trofii wód, wrotki, stawy śródmiejskie
Evaluation of trophic state of two ponds in the Północny Park in Tychy based on selected zooplankton indicators
Bochenek Oskar, Cudak Anna
Abstract
The aim of the study was to evaluate the water quality of two ponds located in the Northern Park in Tychy on the basis of selected water trophy indicators, based on the structure of rotifers (Rotifera). Eutrophication is particularly important in relation to downtown ponds, which have a recreational and fishing function, as their water quality decreases. Due to the important role of downtown ponds for humans and the environment, it seems appropriate to monitor the quality of their water. Samples were taken in each pond at two stands 3 times in the summer, by straining 10dm3 of water through a plankton mesh with a 50μm mesh diameter. On the basis of the results obtained, regarding the composition and density of rotifers, 4 water trophy indicators were calculated (overall density of rotifers in one liter of water, percentage of bacteriophores in the total number, percentage of tecta form in the population of Keratella cochlearis, share of high trophy species in the indicator group). The obtained results were analyzed and the degree of water eutrophication estimated on their basis. Research indicates low eutrophication of pond no.I water and high meso-eutrophy of pond no.II.
Keywords: water trophy indicators, rotifers, downtown ponds
| Full text_2022_1(1)_Szczęsny.pdf |
Sieć transportowa i zróżnicowanie dostępności komunikacyjnej w gminie Wyry
Paweł Szczęsny
Streszczenie
Artykuł opisuje dostępność komunikacyjną gminy Wyry, położonej w centralnej części województwa śląskiego. Zostały w nim przedstawione najważniejsze historyczne szlaki handlowe przebiegające przez te tereny oraz ich wpływ na ówczesne rozmieszczenie dróg. Ponadto, zaznaczone zostały współczesne funkcje dróg kołowych i sieci kolejowej dla lokalnej społeczności. W publikacji zawarty jest opis inwestycji przeprowadzonych przez lokalne władze w latach 1991-2015, jak również badanie opinii mieszkańców na temat dostępności komunikacyjnej w gminie.
Artykuł jest przedrukiem pracy konkursowej, przygotowanej na XLV Olimpiadę Geograficzną pod opieką mgr Katarzyny Dacy-Ignatiuk.
Słowa kluczowe: sieć drogowa, komunikacja publiczna, województwo śląskie, ankieta
Transport network and diversity of transport accessibility in Wyry
Paweł Szczęsny
Abstract
The article describes the main characteristic of the infrastructure and public transport in Wyry, which is located in the central part of Silesian Voivodeship. There are main historical trade roads which led through this area described in the article and how they influenced today’s road layout. Moreover, the contemporary functions of roads and the railway network for the local community are marked. There is also a description of investments executed by local authorities between 1991-2015. The article presents the results of a survey about access to public transport in Wyry as well.
This paper was written as a competition entry for XLV Geographical Olympiad with mgr Katarzyna Dacy-Ignatiuk’s help as a student advisor.
Keywords: roads network, public communication, Silesian Voivodeship, survey
Paweł Szczęsny
Streszczenie
Artykuł opisuje dostępność komunikacyjną gminy Wyry, położonej w centralnej części województwa śląskiego. Zostały w nim przedstawione najważniejsze historyczne szlaki handlowe przebiegające przez te tereny oraz ich wpływ na ówczesne rozmieszczenie dróg. Ponadto, zaznaczone zostały współczesne funkcje dróg kołowych i sieci kolejowej dla lokalnej społeczności. W publikacji zawarty jest opis inwestycji przeprowadzonych przez lokalne władze w latach 1991-2015, jak również badanie opinii mieszkańców na temat dostępności komunikacyjnej w gminie.
Artykuł jest przedrukiem pracy konkursowej, przygotowanej na XLV Olimpiadę Geograficzną pod opieką mgr Katarzyny Dacy-Ignatiuk.
Słowa kluczowe: sieć drogowa, komunikacja publiczna, województwo śląskie, ankieta
Transport network and diversity of transport accessibility in Wyry
Paweł Szczęsny
Abstract
The article describes the main characteristic of the infrastructure and public transport in Wyry, which is located in the central part of Silesian Voivodeship. There are main historical trade roads which led through this area described in the article and how they influenced today’s road layout. Moreover, the contemporary functions of roads and the railway network for the local community are marked. There is also a description of investments executed by local authorities between 1991-2015. The article presents the results of a survey about access to public transport in Wyry as well.
This paper was written as a competition entry for XLV Geographical Olympiad with mgr Katarzyna Dacy-Ignatiuk’s help as a student advisor.
Keywords: roads network, public communication, Silesian Voivodeship, survey
| Full_text_2022_1(1)_Zegrodnik.pdf |
Układ pomiarowy do badania oddziaływań magnetycznych
Barbara Zegrodnik, Marek Brzyski, Szymon Derechowski, Paweł Duma, Szymon Grupa, Krzysztof Michalik, Kacper Rodak
Streszczenie
Przy pomocy prostego układu pomiarowego dostępnego w każdej szkolnej pracowni mierzono wartość siły magnetycznej działającej między biegunami dwóch magnesów, zmieniając odległość między nimi. Metoda pomiaru wykorzystuje III zasadę dynamiki i pozwala mierzyć siły magnetyczne o małej wartości z dokładnością do 0,001 N. Odległość między magnesami mierzono z dokładnością do 1 mm przy pomocy zwykłej podziałki milimetrowej. Na podstawie uzyskanych wyników sporządzono wykres zależności wartości siły od odległości między biegunami magnetycznymi oraz dopasowano krzywą funkcyjną za pomocą programu gnuplot. Badania przeprowadzono w ramach ogólnopolskiego konkursu „Nauka dla Ciebie”, zorganizowanego przez Centrum Nauki Kopernik oraz Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Zespół składający się z sześciu uczniów i dwóch nauczycieli zdobył tytuł laureata w tym konkursie.
Słowa kluczowe: magnesy, bieguny magnetyczne, siły działające między magnesami, wzajemność oddziaływań
Measurement setup for studying magnetic interactions
Barbara Zegrodnik, Marek Brzyski, Szymon Derechowski, Paweł Duma, Szymon Grupa, Krzysztof Michalik, Kacper Rodak
Abstract
By using a simple measurement setup available in every physics classroom, the value of the magnetic force acting between two magnetic poles was measured as a function of distance between them. The measurement method uses the 3rd principle of dynamics and allows to measure magnetic forces with an accuracy of 0.001 N. The distance between the magnets was measured with an accuracy of 1 mm by using a millimeter scale. A figure which visualizes the obtained results together with the fitted curve is provided and has been obtained with the use of the gnuplot software. The research was carried out as part of the national contest "Science for You", organized by the Copernicus Science Center and the Minister of Science and Higher Education. A team of six students and two teachers won the title of laureate in this contest.
Keywords: magnets, magnetic poles, magnetic forces, interactions
Barbara Zegrodnik, Marek Brzyski, Szymon Derechowski, Paweł Duma, Szymon Grupa, Krzysztof Michalik, Kacper Rodak
Streszczenie
Przy pomocy prostego układu pomiarowego dostępnego w każdej szkolnej pracowni mierzono wartość siły magnetycznej działającej między biegunami dwóch magnesów, zmieniając odległość między nimi. Metoda pomiaru wykorzystuje III zasadę dynamiki i pozwala mierzyć siły magnetyczne o małej wartości z dokładnością do 0,001 N. Odległość między magnesami mierzono z dokładnością do 1 mm przy pomocy zwykłej podziałki milimetrowej. Na podstawie uzyskanych wyników sporządzono wykres zależności wartości siły od odległości między biegunami magnetycznymi oraz dopasowano krzywą funkcyjną za pomocą programu gnuplot. Badania przeprowadzono w ramach ogólnopolskiego konkursu „Nauka dla Ciebie”, zorganizowanego przez Centrum Nauki Kopernik oraz Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Zespół składający się z sześciu uczniów i dwóch nauczycieli zdobył tytuł laureata w tym konkursie.
Słowa kluczowe: magnesy, bieguny magnetyczne, siły działające między magnesami, wzajemność oddziaływań
Measurement setup for studying magnetic interactions
Barbara Zegrodnik, Marek Brzyski, Szymon Derechowski, Paweł Duma, Szymon Grupa, Krzysztof Michalik, Kacper Rodak
Abstract
By using a simple measurement setup available in every physics classroom, the value of the magnetic force acting between two magnetic poles was measured as a function of distance between them. The measurement method uses the 3rd principle of dynamics and allows to measure magnetic forces with an accuracy of 0.001 N. The distance between the magnets was measured with an accuracy of 1 mm by using a millimeter scale. A figure which visualizes the obtained results together with the fitted curve is provided and has been obtained with the use of the gnuplot software. The research was carried out as part of the national contest "Science for You", organized by the Copernicus Science Center and the Minister of Science and Higher Education. A team of six students and two teachers won the title of laureate in this contest.
Keywords: magnets, magnetic poles, magnetic forces, interactions
| Full text_2022_1(1)_Janik.pdf |
Różnorodność gatunkowa drzew wybranych parków miejskich w Tychach
Katarzyna Janik
Streszczenie
Celem badań było porównanie różnorodoności gatunkowej drzew Parku Północnego i Parku Miejskiego w Tychach. Parki różnią się charakterem, sposobem urządzenia i sposobem użytkowania. Park Północny odznacza się zachowanym naturalnym, leśnym charakterem i spełnia głównie funkcje rekreacyjne i wypoczynkowe, natomiast Park Miejski jest obiektem starannie pielęgnowanym, a jego centrum to punkt reprezentacyjny miasta, podczas wszelkich uroczystości narodowych czy promujących powiat w regionie. Efektem różnego charakteru parków jest zróżnicowanie struktury i składu gatunkowego występujących w nich drzew. Jednak mimo różnic, dzielących obiekty, w obydwu parkach stwierdzono zbliżoną, wysoką różnorodność gatunkową drzewostanów.
Słowa kluczowe: różnorodność gatunkowa, drzewa, park miejski
Species diversity of trees in selected city parks in Tychy
Katarzyna Janik
Abstract
The aim of the research was to compare the species diversity of trees in the North Park and the City Park in Tychy. Parks differ in character, method of arrangement and method of use. The Northern Park is characterized by the preserved natural, forest character and mainly serves recreational and leisure purposes, while the City Park is carefully tended, and its center is the city's representative point during any national or district-promoting celebrations in the region. The effect of the different nature of the parks is the diversification of the structure and species composition of trees occurring in them. However, despite the differences between the sites, in both parks a similar, high species diversity of stands was found.
Keywords: species diversity, trees, city park
Katarzyna Janik
Streszczenie
Celem badań było porównanie różnorodoności gatunkowej drzew Parku Północnego i Parku Miejskiego w Tychach. Parki różnią się charakterem, sposobem urządzenia i sposobem użytkowania. Park Północny odznacza się zachowanym naturalnym, leśnym charakterem i spełnia głównie funkcje rekreacyjne i wypoczynkowe, natomiast Park Miejski jest obiektem starannie pielęgnowanym, a jego centrum to punkt reprezentacyjny miasta, podczas wszelkich uroczystości narodowych czy promujących powiat w regionie. Efektem różnego charakteru parków jest zróżnicowanie struktury i składu gatunkowego występujących w nich drzew. Jednak mimo różnic, dzielących obiekty, w obydwu parkach stwierdzono zbliżoną, wysoką różnorodność gatunkową drzewostanów.
Słowa kluczowe: różnorodność gatunkowa, drzewa, park miejski
Species diversity of trees in selected city parks in Tychy
Katarzyna Janik
Abstract
The aim of the research was to compare the species diversity of trees in the North Park and the City Park in Tychy. Parks differ in character, method of arrangement and method of use. The Northern Park is characterized by the preserved natural, forest character and mainly serves recreational and leisure purposes, while the City Park is carefully tended, and its center is the city's representative point during any national or district-promoting celebrations in the region. The effect of the different nature of the parks is the diversification of the structure and species composition of trees occurring in them. However, despite the differences between the sites, in both parks a similar, high species diversity of stands was found.
Keywords: species diversity, trees, city park
